Nieuwsbrief Leefmilieu Jaargang 13 - nummer 4 - december 2015 |
Soms krijg je erkenning uit onverwachte hoek. Op 9 oktober kregen we een mailtje van de Koninklijke Bibliotheek dat ze de website van Leefmilieu geselecteerd hadden om te archiveren en voor de lange termijn te bewaren. Dit betekent dat de website van Leefmilieu in zijn geheel door de Koninklijke Bibliotheek zal worden opgeslagen en dat dit regelmatig herhaald zal worden om zo de ontwikkeling te van de site te volgen. En voor iedereen die de Koninklijke Bibliotheek niet kent, dit is de nationale bibliotheek van Nederland die als taak heeft het cultureel erfgoed van Nederland te bewaren. De website van leefmilieu vormt vanaf november 2015, dus een officieel stukje van dit culturele erfgoed. Dus nu nog beter op spelfouten en dode links letten!
- 1. Mediatraining voor Stop de Stank Deurne op 28 november
- 2. Werkconferentie op 16 oktober: oplossingen voor laagfrequent geluid
- 3. Toename van doorzet mest van 260.000 ton per jaar zonder vergunning
- 4. Reiling krijgt boete opgelegd van 339.000 euro
- 5. Geen ruimte voor burgers in Kennisplatform Veehouderij en Gezondheid
- 6. Roetmetingen door RIVM
- 7. Het Klokhuis over luchtkwaliteit
- 8. Glyfosaat moet verboden worden
1. Mediatraining voor Stop de Stank Deurne op 28 november
Op verzoek van de vereniging Stop de Stank Deurne, die al meerdere jaren lid is van Leefmilieu, heeft de vereniging Leefmilieu een mediatraining ontwikkeld. Deurne ligt in Brabant in een gebied waar enorm veel intensieve veehouderij gevestigd is en Stop de Stank zet zich al jaren in voor de bestrijding van de overlast en risico’s hiervan. De vrijwilligers van Stop de Stank Deurne worden regelmatig gevraagd om te reageren in de lokale en landelijke media en daarom wilde het bestuur (potentiële) woordvoerders graag ervaring laten opdoen.
De training vond op 28 november plaats in het Gerardushuis in Deurne waar we gastvrij werden onthaald met koffie, thee en bananencake. Als start werd er ingegaan op de journalistieke blik op het nieuws: “wat is nieuwswaardig volgens journalisten”. Daarna werd in twee ronden geoefend met een standpuntbepaling en een kort interview voor camera. Vanuit de gedachte dat iedereen misschien niet ervaren is als woordvoerder, maar wel als kijker, gaven de aanwezigen elkaar feedback in de vorm van een Tip (voor verbetering) en een Top (dat is prima).
De uitkomst was dat deelnemers vaak met een heel kritische blik naar het filmpje van zichzelf kijken, maar het filmpje van een ander heel goed vinden. Kortom je bent naar jezelf waarschijnlijk te kritisch. Misschien niet heel verassend, maar wel goed om te beseffen, dat iedereen wat milder mag kijken naar het eigen optreden. Een verrassender punt was dat de 10 deelnemers op dezelfde vraag: “Wat is er volgens jou hier in Deurne aan de hand?”, heel verschillende antwoorden gaven. Sommigen antwoorden bijvoorbeeld vanuit hun persoonlijke overlast situatie, anderen met een blik gericht op de politiek of vanuit een milieuperspectief. Samengenomen vormden de reacties een mooi compleet beeld van de problematiek in Deurne. Een inspirerende uitkomst.
2. Werkconferentie op 16 oktober: oplossingen voor laagfrequent geluid
Op 16 oktober organiseerde de vereniging Leefmilieu samen met de stichting Laagfequent Geluid en Edwin Buikema van ingenieursbureau Peutz een werkconferentie over laagfrequent geluid (LFG). Er waren 25 mensen uitgenodigd om na te denken over oplossingen voor LFG. Bij de oplossingen werd in twee richtingen gekeken: naar de mens en naar de geluidsbron.
Bij overlast ligt het startpunt van het proces altijd, daar waren de aanwezigen het over eens, in het meten van het geluid. Vervolgens kun je dan de bron opsporen en het probleem technisch proberen te verhelpen. Gaandeweg tijdens de werkconferentie bleek dat als bedrijven de bron zijn van de LFG overlast, er veel mogelijkheden zijn om de overlast op te lossen. Als het moet via de rechter, LFG wordt door rechters aangemerkt als objectiveerbare hinder: hinder die onderzocht moet worden. Maar wat kun je doen als de bereidheid om te meten er bij de lokale overheid niet is? Dan is het belangrijk dat burgers samenwerken.
Het probleem LFG is het moeilijkst oplosbaar als deskundigen geen LFG meten en de betrokken toch overlast ervaren door een bromtoon. De suggestie, die gedaan werd, is om dan onderzoek te gaan doen bij de mensen die ziek worden. Ga bijvoorbeeld na of niet-akoestische prikkels verantwoordelijk kunnen zijn voor dit fenomeen. De GGD in Gelderland is gestart met een dergelijk onderzoek naar aanleiding van de bromtoon in Zutphen en de vele andere meldingen waarbij geen bron aangewezen kon worden. Een andere suggestie werd gedaan om, in navolging van Denemarken, in Nederland een ruimte in te richten, waarin de persoonlijke waarnemingsdrempel van mensen van LFG bepaald kan worden.
Kortom: LFG is in eerste instantie een milieu-probleem en als de bron van het geluid niet gevonden kan worden, blijft er in ieder geval een taai gezondheidsprobleem over. Beide problemen verdienen een oplossing: door bronnen op te sporen en aan te pakken, wat nog lang niet altijd gebeurt, én door te gaan zoeken naar de oorzaken van ziekmakende bromtonen die niet door geluid veroorzaakt worden.
Klik hier voor een samenvatting van de dag
3. Toename van doorzet mest van 260.000 ton per jaar zonder vergunning
2 november 2015. Reiling/Driessen, het bedrijf, waarvan bekend is dat het moeite heeft om zich aan milieuwetten te houden, mag van de provincie Noord-Brabant nog veel meer mest gaan verwerken. Per jaar mag er 90.000 ton meer in de vergister verwerkt worden, daarvoor is een vergunning verleend. Nu zou je verwachten dat, na alles wat er in Heeze-Leende gebeurd is, het bedrijf een vergunning krijgt die waarborgt dat het bedrijf zich aan de regels houdt. En dat er een vergunning komt, die de kwaliteit van het milieu voor de omwonenden veilig stelt. Dit is echter niet het geval. Er is geen MER gemaakt (Milieu-effectrapportage) en er is niet getoetst of de aanvraag wel past binnen de geurnormen van 2006. Sterker nog er wordt een soort salamitechniek toegepast: de uitbreidingen zijn in stukken gehakt en worden ten dele via een melding geregeld. Zo’n melding kan alleen als een wijziging “milieu-neutraal” is, dus geen gevolgen heeft voor het milieu. Zo veronderstelt de provincie Noord-Brabant dat een toename van de doorzet van mest met 260.000 ton per jaar geen gevolgen heeft voor het milieu en dat er alleen een melding nodig is. Volgens ons kan het niet en MOB heeft dan ook mede namens ons bezwaar gemaakt. Er is nog wel een klein positief punt: ook de gemeente Heeze-Leende vindt dat het zo niet kan en komt, voor het eerst, op voor de belangen van haar inwoners door bezwaar te maken.
Bekijk hier het bezwaar tegen uitbreiding mestverwerking Reilig Sterksel.
4. Reiling krijgt boete opgelegd van 339.000 euro
Op 10 november 2015 vroeg de officier van justitie om de firma Reiling/Dreissen vanwege illegale waterlozingen in 2013 een boete op te leggen van 463.000 euro. Twee weken later heeft de rechter uitgesproken dat het bedrijf een boete moet betalen van 339.000 euro. De rechtbank achtte bewezen dat het bedrijf tussen februari en september 2013 zeker 200 keer in de fout is gegaan. Een undercover actie, waarbij camera's en een gsm-tracker werden geplaatst, zou dit aan het licht hebben gebracht.
5. Geen ruimte voor burgers in Kennisplatform Veehouderij en Gezondheid
Op 13 oktober 2015 vond in Woerden een symposium plaats georganiseerd door het Kennisplatform Veehouderij en Humane Gezondheid. Het platform heeft tot doel om de beschikbare kennis over veehouderij in relatie met de gezondheid van mensen te beoordelen om zo, in de woorden van de voorzitter Annemarie Moons, te komen tot: “gewogen en gedragen kennis”.
Doel van de bijeenkomst was het bespreken van het Concept Basiskennisdocument en na te gaan of het stuk compleet en herkenbaar was. De genoemde thema’s waren wel herkenbaar: zoönosen, antibioticaresistentie, geur, fijn stof en endotoxinen. Al misten wij het onderwerp externe veiligheid, vanwege alle mestverwerkingsinstallaties wel. Maar het grootste probleem was de toon van het hele stuk: bagatelliserend en het stuk weerspiegelde zeker niet de zorgen van de omwonenden.
Op 13 oktober, tijdens de bespreking van het thema geur, kwam dit bijvoorbeeld ook duidelijk naar voren. Voor omwonenden is het duidelijk dat de concentratie van veel bedrijven in een beperkt gebied voor meer hinder zorgt. Maar het rapport weet het nog niet zeker, er moet nog onderzocht worden of de cumulatieve belasting “extra bijdraagt in de verklaring van hinder in de populatie”. Ook wordt alleen summier vermeld dat niet alle bronnen worden meegenomen, zoals bijvoorbeeld mest uitrijden, terwijl deze (citaat van blz. 36) “aan de hinderbeleving kunnen bijdragen”.
Ons lijkt het een duidelijke zaak: zet behalve wetenschappelijk instellingen, beleidsmakers en de veehouderijsector ook burgervertegenwoordigers in het bestuur van het Kennisplatform. Nu is dat niet het geval. De voorzitter, Annemarie Moons, vond dat ook niet nodig, hoewel er vanuit alle kanten op werd aangedrongen. Ons is het een raadsel hoe je het ideaal van “gewogen en gedragen kennis” kunt gaan realiseren zonder ook degenen waar het om gaat in het bestuur op te nemen.
Meer informatie vindt u op de webiste van het Kennisplatform: http://kennisplatformveehouderij.nl
6. Roetmetingen door RIVM
Aan de hoeveelheid roet in de lucht kun je meten hoe (on)gezond de lucht is je inademt. Tot nu toe werd vooral fijnstof gemeten, maar roet meten vormt een belangrijke aanvulling, vooral voor iedereen die leeft in de directe omgeving van wegen. Verkeer stoot namelijk relatief veel roet uit.
Op dit moment meten alle 13 meetstations van het RIVM roet, plus 7 meetstations van DCMR en 6 van Amsterdam. In totaal moeten zij een beeld gaan geven van luchtkwaliteit en vooral hoe die zich in de toekomst gaat ontwikkelen.
Kijk op http://www.lml.rivm.nl/meetnet/index.php en klik op het meetpunt waarvoor je belangstelling hebt. Je krijgt dan de metingen van de afgelopen dagen.
7. Het Klokhuis over luchtkwaliteit
10 november 2015. Het Klokhuis (NTR) besteedde een hele aflevering aan luchtvervuiling en het meten ervan. Een bruikbare eenvoudige introductie. Ook wordt zichtbaar gemaakt dat je longen slechter gaan presteren als je sport in de buurt van druk verkeer.
Klik hier om de televisieuitzending te bekijken
8. Glyfosaat moet verboden worden
29 oktober 2015. Het onkruidbestrijdingsmiddel Roundup bevat veel glyfosaat. Het onderzoeksinstituut van de Wereld Gezondheidsorganisatie (IARC) beoordeelt glyfosaat als “waarschijnlijk kankerverwekkend”. Veel organisaties, waaronder Leefmilieu, roepen daarom de Eurocommissaris Andriukaitis op om glyfosaat voorlopig te verbieden, tot er meer duidelijkheid is.
Lees hier de brief over glyfosaat