Nieuwsbrief Leefmilieu Jaargang 12 - nummer 4 - december 2014 |
In het najaar stonden er twee bijeenkomsten gepland, waarvan een over laag frequent geluid (LFG). Die bijeenkomst ging niet door. Doel van de bijeenkomst was het informeren van politici over de overlast en gezondheidsschade door LFG, en de politici oproepen dat probleem aan te pakken. Of het nu lag aan de agenda’s van de Tweede Kamerleden of aan het onderwerp, er waren geen politici beschikbaar om deel te nemen aan een paneldiscussie. De bijeenkomst is daarom afgelast. In het voorjaar proberen we het opnieuw. Voor alle zekerheid plannen we de bijeenkomst na de provinciale statenverkiezingen, misschien hebben de politici dan meer tijd. Ons eerste goede voornemen voor het nieuwe jaar hebben we dus al, net als u ongetwijfeld. Want denkt u, zou het te ambitieus zijn om iedereen een jaar toe te wensen waarin de milieu-overlast vermindert? Wij hopen daar wel op. Een simpel voornemen is om te starten zonder vuurwerk: fijn voor huisdieren, goed voor de luchtkwaliteit en natuurlijk goed ter voorkoming van slachtoffers. De eerste milieuverbetering hebben we dan al snel binnen.
- 1. Goed gesprek met vereniging Natuurmonumenten
- 2. Veranderingen in het bestuursrecht
- 3. Enkele maanden overlast van LFG: een indringend verhaal
- 4. Provincie Zeeland op het matje geroepen om munitiedump
- 5. Tijdbom in Bakel: gasvulstation kan een grote ramp veroorzaken
- 6. Debat over recht van burger op informatie
1. Goed gesprek met vereniging Natuurmonumenten
13 oktober 2014. In september hebben 47 organisaties, waaronder Leefmilieu, een brief geschreven aan de vereniging Natuurmonumenten. In deze brief werd opgeroepen om actiever stelling te nemen tegen de ernstige natuurschade veroorzaakt door veehouderijbedrijven, waaronder ook duizenden bedrijfsuitbreidingen. Volgens de 47 organisaties heeft Natuurmonumenten als grootste natuurorganisatie en vaste gesprekspartner van de overheid de plicht hierover bij de overheid stevig aan de bel te trekken. Door te zwijgen legitimeert Natuurmonumenten het gedoogbeleid van de overheid rond de vele uitbreidingen zonder geldige natuurbeschermingswetvergunning. De initiatiefnemers van de brief zijn door Natuurmonumenten uitgenodigd voor een gesprek, dat op 13 oktober plaatsvond. Het was een goed gesprek, waaraan naast Valentijn Wösten verbonden aan Wösten juridisch te advies, de opsteller van de brief, MOB en Leefmilieu deelnamen.
Er is stevig gesproken over de vraag of de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) al dan niet vertrouwen verdient. De vereniging Natuurmonumenten staat voorzichtig positief tegenover de PAS en is blij met de maatregelen die in het plan staan. De opstellers van de brief stellen dat de PAS de stikstofproblematiek niet gaat oplossen, en zelfs het risico geeft dat met de PAS het probleem erger wordt gemaakt. Zodra alle veebedrijven hun vergunning hebben is immers de politieke speelruimte weg. Met acceptatie van de PAS wordt veel weg gegeven op basis van magere ambities en zachte afspraken. Ondertussen loopt de huidige provinciale vergunningverlening en -handhaving van de Natuurbeschermingswet helemaal uit de hand.
Na uitvoerig doorgepraat te hebben over de verschillen in aanpak, kwamen we ook tot gedeelde zorgen. Alle organisaties vinden de stikstofproblematiek een groot probleem. Hoewel het een lastig vraagstuk is om bij een groot publiek onder de aandacht te brengen, heeft Natuurmonumenten aangegeven dat ze daar meer aandacht aan zal geven. Verder blijken sommige lokale afdelingen van Natuurmonumenten op dezelfde onderwerpen actief te zijn als de opstellers van de brief en afgesproken is om die partijen met elkaar in contact te brengen. Er is afgesproken over een half jaar opnieuw om de tafel te gaan zitten. Natuurmonumenten zal daartoe het initiatief nemen. We begrijpen natuurlijk dat een grote organisatie als Natuurmonumenten een mammoettanker is, die je niet zomaar van koers doet veranderen, maar we hebben duidelijk wat beweging aan het stuur gezien, dus ons signaal is opgevangen.
Lees hier de brief aan Natuurmonumenten
2. Wat betekent verandering in bestuursrecht voor de burger?
De Burgernetwerkacademie van Leefmilieu organiseerde op 7 november 2014 een bijeenkomst over de veranderingen in het bestuursrecht en wat deze betekenen voor de burger. Cor Coenrady, werkzaam bij de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak en DCMR Milieudienst Rijnmond, gaf op deze middag op persoonlijke titel een uitgebreide presentatie. Daarnaast werden er ook bijbehorende stukken uitgedeeld. Ondanks de pittige inhoud luisterden de deelnemers ademloos. Ze bleken allemaal betrokken in uiteenlopende procedures, dus ze beschikten over de juiste achtergrondkennis en motivatie om deze lastige materie de baas te worden. Omdat het een belangrijk onderwerp is, hebben de vrijwilligers van Leefmilieu, geholpen door een cameraman, opnames gemaakt. Het zal nog wel wat tijd kosten, maar dan publiceren we de bijeenkomst in de vorm van een filmpje.
Bekijk hier de sheets van de presentatie
Bekijk hier de toelichting bij de sheets
Klik hier voor een overzicht van aanvullende documenten en links
3. Enkele maanden overlast van LFG: een indringend verhaal
Juli 2014. Voor het eerst van je leven geconfronteerd worden met laag frequent geluid is een ingrijpende ervaring. Op ons verzoek hebben twee leden van Leefmilieu, die enkele maanden geleden voor het eerst geconfronteerd werden met de overlast van laag frequent geluid (LFG), hun ervaringen op een rijtje gezet. Het is een uitvoerig verslag geworden van hun persoonlijk zoektocht naar oorzaken en informatie. In hun verslag gaan ze niet alleen in op het opsporen van de bromtoon, maar ook op de verdere aanpak van het probleem en ze zetten tips op een rijtje om de overlast te bestrijden.
Het stuk is met de nodige afstand en relativering geschreven, maar goed voelbaar zijn de grote gevolgen die de confrontatie met LFG op hun leven heeft: “we zijn alleen op zoek naar de oorzaak (en oplossing!) van datgene wat ons bedreigt in wat onze veilige basis moet zijn – ons (t)huis waar we al bijna 20 jaar naar volle tevredenheid en zonder klachten wonen........ tot een paar maanden geleden.”
Ze prijzen zich in het verhaal gelukkig dat ze als echtpaar veel steun aan elkaar hebben en ook zijn ze zich scherp bewust van het feit dat er mensen zijn die er nog veel meer last van hebben dan zij.
Bij Leefmilieu hebben we vaak mensen aan de telefoon die last hebben van laag frequent geluid. De tips en vervolgacties zijn heel herkenbaar en zullen volgens ons veel mensen kunnen helpen.
Het verslag is anoniem geschreven maar iedereen, die in contact met de schrijvers wil komen of aanvullende tips heeft, kan een mailtje sturen naar burgernetwerk@leefmilieu.nl, wij sturen de informatie dan aan hen door.
Klik hier om het verslag te lezen
4. Persbericht: Provincie Zeeland op het matje geroepen om munitiedump
In de jaren zestig is 30 miljoen kilo munitie gedumpt in de Oosterschelde, vlak bij Zierikzee. Deze munitie ligt nu door te roesten. De giftige stoffen die hierbij vrijkomen zijn een bedreiging voor het lokale zeeleven, waaronder ook de Zeelandse mosselkwekerij. Samen met MOB vroeg de vereniging Leefmilieu de provincie Zeeland de munitiedump op te ruimen. De Provincie weigert echter in actie te komen, op grond van een onderzoek van TNO.
Nu de provincie Zeeland weigert de munitiedump te saneren, hebben we samen met MOB besloten de Provincie voor de rechter te dagen. Wij stellen dat de Provincie het onderzoek van TNO slecht leest. De grootste problemen ontstaan pas nadat de munitiehulzen zijn doorgeroest en de giftige stoffen vrijkomen. De munitiedump is een tikkende tijdbom die opgeruimd moet worden, vóórdat er ernstige schade optreedt.
Lees hier het volledige persbericht van 9 december 2014.
Klik hier om ons beroepschrift in te zien.
Klik hier om een rapportage te zien van Freek Titselaar over de munitiedump
Lees hier een artikel in EOS Wetenschap over munitiedumpingen in zee
5. Tijdbom in Bakel: gasvulstation kan een grote ramp veroorzaken
November 2014. Van enkele van onze leden.
In het Brabantse Bakel (gemeente Gemert-Bakel) heeft het bedrijf Marco Gas BV een gasvulstation, gevestigd aan de rand van een woonwijk, tegenover een jeugdhuis, tussen sportvelden en accommodaties van verenigingen. Sinds medio 2012 staat het bedrijf op de lijst van meest gevaarlijke BRZO bedrijven in Nederland.
Het bedrijf heeft nu het voornemen in Bakel de capaciteit voor industriële gassen uit te breiden. De gemeente wil dit vergunnen tot 186,5 ton. Volgens een rapport van de Veiligheidsregio zullen bij de geplande opschaling de gevolgen merkbaar zijn tot op ruim 1 kilometer afstand van het bedrijf en dat betekent ook over de kern van Bakel.
De vigerende Hinderwetvergunning uit 1993 laat een veel kleinere capaciteit toe 21 m3 gas (18 m3 propaan en 3 m3 butaan) toe in plaats van de 186,5 ton die nu gevraagd wordt. De gemeente heeft de huidige situatie laten ontstaan en heeft deze gedoogd in plaats van te handhaven. Controles hebben de afgelopen 20 jaar minimaal plaats gevonden. In die periode is ook illegaal gebouwd. Ook houdt het bedrijf zich niet altijd aan de regels voor onder andere het afblazen van propaangas retourtanks. Verzoeken om handhaving van o.a. bouwactiviteiten en Hinderwetvergunning zijn niet gehonoreerd.
De huidige situatie betekent dat er veel brandgevaarlijke vloeibare gassen liggen. Daarom ligt het voor de hand dat er niet adequaat gehandeld kan worden bij calamiteiten. Bij de geringste brand kan een kettingreactie ontstaan, waarbij alle gasflessen en tanks kunnen ontploffen. Uiteraard zijn de betrokken omwonenden zeer bezorgd. Het bedrijf kan niet verplaatst worden volgens de gemeente omdat er geen gelden zijn. Geld is kennelijk belangrijker dan veiligheid omwonenden.
Voor omwonenden is het onduidelijk op basis van welke uitgangspunten de controles/inspecties hebben plaats gevonden (op basis van de vergunning uit 1993 of op basis van de BRZO- PBZO). Het verbaast omwonenden dat tijdens controles een hekwerk dat stuk is sinds 2012, niet opgemerkt is. Nadat de omwonenden een brief gestuurd hebben is in juli 2014 voor een deel een nieuw hekwerk geplaatst.
In januari 2010 is door het bedrijf een aanvraag gedaan voor revisie van de Hinderwetvergunning. De Gemeenteraad heeft in 2010 een negatief besluit genomen voor het bedrijf, waarna het bedrijf in beroep is gegaan. Uitspraak in 2012: het besluit van de gemeente is niet goed gemotiveerd, binnen 6 maanden een nieuw besluit. In 2012 heeft de gemeenteraad in het nadeel van omwonenden besloten. Na het nemen van het besluit in 2012 is een rapport boven tafel gekomen dat de gevolgen voor de omgeving beschrijft. De gemeenteraad heeft dit rapport niet betrokken bij het nemen van een besluit. Het betreft onder andere de verantwoordingsplicht voor de zelfredzaamheid.
Het bestemmingsplan is door de Raad van State goedgekeurd na 2 zittingen en het nodige herstelwerk op het gebied van externe veiligheid. Het zal duidelijk zijn dat herstel is gebeurd door het vele werk van omwonenden. De gemeente lijkt niet deskundig voor de omvang van een dergelijke gevaarlijk bedrijf en besteedt weinig aandacht aan de gevolgen voor omwonenden.
Half november 2014 is de ontwerp milieubeschikking gepubliceerd. Het is voor de omwonenden een zware en lastige klus om deze zaak aan te pakken. De belangen zijn groot en hulp is welkom.
Klik hier om de ontwerpmilieubeschikking te bekijken.
6. Debat over recht van de burger op informatie
Op 30 september 2014 organiseerde de NVWA (de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit) een debat over de waarde van toezicht. Een netwerkbijeenkomst voor genodigden in de Rode Hoed in Amsterdam. Natuurlijk is het eervol dat Leefmilieu daar ook voor uitgenodigd was.
Drie stellingen die te maken hebben met het werk van de NVWA stonden centraal. Een ervan ging over het recht op informatie, zoals bekend ook een van de speerpunten van Leefmilieu. Voluit luidde de stelling als volgt: “de burger heeft recht op alle toezichtsinformatie van de overheid”.
Het leek ons een open deur, maar toch volgde er een fel debat, waarbij medewerkers van bedrijven en ook van de NVWA veel bezwaren opperden. Het meest verbazende bezwaar was nog wel dat burgers niet alles kunnen begrijpen. Terecht riep dat bezwaar veel verzet op, want hoezo geef je de informatie niet vrij omdat sommigen het misschien niet begrijpen? Er zijn toch altijd mensen die het wel begrijpen en die het willen weten. Verder blijkt uit onze ervaringen dat veel mensen heel goed in staat zijn zich in iets te verdiepen, als ze het belangrijk vinden.
Uiteindelijk bleek er gelukkig grote overeenstemming over het principe dat de burger recht heeft op alle toezichtsinformatie. Nu nog het overwinnen van de vele praktische bezwaren, die in het debat door de tegenstanders naar voren werden gebracht.
Bekijk hier het complete verslag van de NVWA