Nieuwsbrief Leefmilieu Jaargang 12 - nummer 1 - januari 2014 |
De eerste bijeenkomst van Leefmilieu in 2014 gaat over houtstook. Aanleiding hiervoor zijn de meldingen over overlast, die bij ons zijn binnengekomen. Houtstook is geen gemakkelijk onderwerp want voor- en tegenstanders wonen naast elkaar en beleven het stoken van hout tegengesteld. Voor de één is het sfeer en gezelligheid en voor de ander hoofdpijn en hoesten. Op 14 maart 2014 gaan we samen met alle belangstellenden met het onderwerp aan de slag.
Er is ook goed nieuws, zo hebben we in Nijmegen de gemeenteraad kunnen overtuigen te kiezen voor het verminderen van de risico’s van de nabijgelegen industrie. We zijn de afgelopen maanden ook heel actief in procedures tegen uitbreidingen van intensieve veehouderijbedrijven, als die schadelijk zijn voor de omringende natuur. Kortom: we hebben de afgelopen tijd niet stil gezeten. U leest er weer alles over in deze Nieuwsbrief..
- 1. Op 14 maart bijeenkomst: Overlast door houtstook, hoe nu verder?
- 2. Op 28 maart workshop: Hoe beïnvloed ik besluiten over mijn leefomgeving?
- 3. Natuurschade door uitrijden mest moet aangepakt worden
- 4. Filmen als nieuwe uitdaging voor Leefmilieu
- 5. Houtstook ook ongezond voor stoker zelf
- 6. Toegankelijke informatie nodig over risico’s biociden
- 7. Veehouderijen verantwoordelijk voor fijn stof overschrijdingen
- 8. Burgerparticipatie niet zo gemakkelijk
1. Op 14 maart bijeenkomst: Overlast door houtstook, hoe nu verder?
Luchtvervuiling door houtrook kan behoorlijke irriteren, vooral als je al last hebt van je luchtwegen. Soms helpt een gesprek met de buren, maar afgaande op de meldingen die bij ons binnenkomen, werkt dat meestal niet. Integendeel, veel buren blijken geen enkel begrip te hebben voor de overlast die ze veroorzaken. Houtstook wordt door sommigen gezien als een duurzaam alternatief voor huisverwarming en het aantal kachels neemt daardoor toe. De vraag is hoe moeten we verder met dit probleem. We hebben twee ervaringsdeskundigen uitgenodigd om een presentatie te geven: Trinette Janssen, die in heel Nederland mensen bijstaat in juridische procedures bij houtstookoverlast en Vincent van der Heiden, voorzitter van de stichting Netwerk Houtrook. Beiden zullen in hun presentatie ingaan op wat je kunt doen om een einde aan de overlast te maken en Vincent zal daarbij de noodzaak van de stichting toelichten. Carla Anzion zal de aftrap van de bijeenkomst verzorgen met een korte inleiding. Carla Anzion is directeur van Anzion Advies en voorzitter van de sector Geur van de VVM. Er zal tijdens de bijeenkomst ook ruimte zijn voor de eigen inbreng van de deelnemers, want ieders ervaring is natuurlijk waardevol.
Datum vrijdag 14 maart 2014
Plaats Titus Brandsma Memorial, Stijn Buysstraat 11, te Nijmegen
Tijd 14.00 – 16.30 uur (daarvoor is de ALV)
Opgave vooraf aanmelden bij burgernetwerk@leefmilieu.nl
Toegang gratis voor leden, niet leden betalen 10 euro als bijdrage in de onkosten.
2. Op 28 maart workshop: Hoe beïnvloed ik besluiten over mijn leefomgeving?
Er verandert veel in de manier waarop besluiten door de overheid gemaakt worden. Op dit moment is bijna elk overheidsbesluit over bouwen, aanleggen, ontgraven, oprichten van een bedrijf, kappen van bomen, vaststellen van een bestemmingsplan, gebaseerd op de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht).
Jacqueline Mineur en Jonathan van Kooten (beiden jurist bij Milieudefensie) zullen informatie geven over deze wet, maar minstens zo belangrijk: we zullen leren hoe we invloed kunnen uitoefenen op de besluitvorming door de overheid. We zullen een casus naspelen, om zo aan den lijve te ondervinden hoe je je strategie daarop kunt aanpassen. Op welk moment en op welke manier kun je invloed uit oefenen op een omgevingsvergunning of een bestemmingsplan? De workshop is dus een combinatie van informatie krijgen en ermee aan de slag gaan.
Er is natuurlijk ook gelegenheid om vragen te stellen over zaken die je bezig houden. Als je je vragen van te voren opstuurt, kan daar in de workshop (zo mogelijk) op ingespeeld worden.
Ambtenaren zijn uitvoerig in deze nieuwe wetgeving geschoold, deze workshop biedt de gelegenheid om ook als burger op de hoogte gebracht te worden.
Datum vrijdag 28 maart 2014
Plaats Titus Brandsma Memorial, Stijn Buysstraat 11, te Nijmegen
Tijd 13.00 – 16.30 uur
Opgave vooraf aanmelden bij burgernetwerk@leefmilieu.nl
Toegang gratis voor leden, niet leden betalen 10 euro als bijdrage in de onkosten.
3. Natuurschade door uitrijden mest moet aangepakt worden
Tot nu toe hield de provincie Limburg geen rekening met de effecten van het uitrijden van mest op de omliggende natuur. Dat is niet terecht vonden Leefmilieu en Mobilisation en zij stapten naar de rechter. Op 12 december publiceerde de Raad van State de uitspraak en daaruit bleek dat beide organisaties in het gelijk gesteld zijn. Bij het berekenen van de uitstoot van een bedrijf moet niet alleen gekeken worden wat er uit de stal komt, maar ook wat er bij het uitrijden van mest de lucht in gaat. Deze uitspraak is niet alleen van belang voor de natuurbescherming in Limburg, maar voor heel Nederland. Bij natuurbeschermingswet-vergunningen moet dus voortaan rekening gehouden worden met alle emissies, dus niet alleen met de emissies uit de stallen.
Bekijk hier de uitspraak van de Raad van State
Bekijk hier ons persbericht over deze uitspraak
4. Filmen als nieuwe uitdaging voor Leefmilieu
Vrijwilligers van Leefmilieu hebben de afgelopen jaren veel energie gestoken in het maken van foto’s van de activiteiten die we organiseerden. Volgens ons wordt goed beeldmateriaal steeds belangrijker.
In 2013 is geëxperimenteerd met een nieuw medium: videofilmen. Onder leiding van Corine Quarles van Ufford zijn vier vrijwilligers gecoacht met de methode van participatory video. Een aanpak die uitgewerkt is door Insightshare, een organisatie gevestigd in Oxford. De aanpak gaat niet uit van ervaren filmers, maar van iedereen die het medium wil gebruiken om een probleem in de eigen omgeving aan te kaarten.
In 4 bijeenkomsten is in stappen het maken van een filmpje doorlopen:
- Wat wordt je boodschap, hoe ziet het verhaal dat je wilt vertellen eruit. Start met het filmen.
- Beoordeel de gemaakte filmfragmenten, zet ze op volgorde.
- Leer de software kennen waarmee je de beelden monteert.
- Evalueer de uitkomsten, geef verbeterstappen en leerpunten.
Uiteraard is dit wel een erg summiere samenvatting, want het waren bijeenkomsten van meestal een hele dag en ook tussentijds is er aan het project gewerkt. Op 14 maart is tijdens de algemene ledenvergadering de première van het filmpje. Dat duurt maar 5 minuten maar vervult ons toch met trots, want het is een nieuwe stap. Dus: Komt dat zien! Komt dat zien! Mocht u verhinderd zijn? In onze volgende Nieuwsbrief nemen we uiteraard een link naar het filmpje op.
Kijk op: http://insightshare.org/watch/video/what-is-pv als u geïnteresseerd bent in de aanpak.
5. Houtstook ook ongezond voor stoker zelf
Houtstook blijkt niet alleen ongezond voor omwonenden, maar ook voor de stoker zelf. Dat bleek tijdens de internationale workshop over houtstook, georganiseerd door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en het Europese Joaquin-project. In deze workshop bespraken experts uit heel Europa de actuele bijdrage van houtverbranding aan de luchtvervuiling, de effecten op gezondheid en klimaat en mogelijke beleidsmaatregelen. De bijeenkomst vond plaats op 2 en 3 december in Gent, in België, twee vrijwilligers van Leefmilieu namen eraan deel.
In de winter draagt houtverbranding in Europa voor minstens 10% bij aan de hoeveelheid fijn stof in de lucht. Ook Nederlands onderzoek heeft aangetoond dat de rook afkomstig van houtverbranding onze gezondheid kan schaden.
Bekijk hier de Engelstalige presentaties van deze workshop
6. Toegankelijke informatie nodig over risico’s biociden
Biociden zijn stoffen die gebruikt worden om schadelijke organismen te bestrijden, zoals ongedierte en bacteriën. Ze worden gebruikt in de gezondheidszorg, bij bedrijven en in en om het huis. Als consument kun je bijvoorbeeld biociden kopen tegen bladluizen, schimmel in de badkamer of mos op het terras. Deze middelen zijn in principe giftig en daarom schadelijk voor gezondheid en milieu.
De nieuwe Europese biocidenverordening (BPR, Verordening (EU) 528/2012) schrijft voor dat de lidstaten het publiek moeten informeren. Niet alleen over de mogelijkheden, maar ook over de manieren om gebruik te beperken. Leefmilieu nam deel aan de werkgroep Biociden en consument, die hierover advies uitbracht. Vertegenwoordigers van producenten, verkopers en milieu- en consumentenorganisaties werkten in deze werkgroep samen.
Leefmilieu maakte zich in de werkgroep onder meer sterk voor openbaarheid van informatie, zoals:
- waar en wanneer kom je als burger in contact met biociden
- hoe herken je de effecten van blootstelling aan biociden
- hoe kun je blootstelling aan biociden vermijden
- waar kun je terecht met klachten over gebruik van biociden.
Bekijk hier advies van de werkgroep Biociden en consument op onze site.
7. Veehouderijen verantwoordelijk voor fijn stof overschrijdingen
Meestal gaat de discussie bij de intensieve veehouderijen over stikstof (in de vorm van ammoniak) en de effecten daarvan op de omliggende natuur. Minder bekend is dat de bedrijven op veel plaatsen ook verantwoordelijk zijn voor hardnekkige overschrijdingen op het gebied van fijn stof. Dit blijkt uit de NSL monitoringsrapportage over 2013 van het RIVM. Een citaat uit de samenvatting: “Zo worden de grenswaarden voor fijn stof bij veehouderijen en langs wegen in gebieden met intensieve veehouderij of industrie lokaal overschreden. Hierdoor is Nederland er niet in geslaagd om in 2012 overal aan de Europese norm voor fijn stof te voldoen.” Deze uitkomst is alarmerend vooral je als bedenkt dat fijn stof ook beneden de nu gehanteerde normen ongezond is.
In 2015 gaat er ook voor stikstof een Europese norm gelden. Daarover zegt hetzelfde rapport op pagina 3: “Als die gevoeligheden in de berekeningen worden ingecalculeerd, kan het aantal toetspunten met overschrijdingen van stikstofdioxide in 2015 tot tien keer hoger uitvallen dan onder de huidige aannames is berekend.” Kortom: een iets andere manier van berekenen en het aantal overschrijdingen wordt veel hoger.
De sector kan nu het beste het voorbeeld volgen van de industrie: pak de milieu-effecten van je bedrijfsvoering aan. Dit betekent dat er werk aan de winkel is voor de bedrijven, maar ook voor de overheden om hier via regelgeving, vergunningverlening en handhaving op toe te zien.
Klik hier om het rapport op de website van het RIVM te bekijken.
Klik hier om direct naar het rapport te gaan.
8. Burgerparticipatie niet zo gemakkelijk
In november 2013 heeft Leefmilieu deelgenomen aan twee bijeenkomsten over burgerparticipatie. Een in Gelderland en een in Brabant. Uit de Gelderse bijeenkomst kan de les getrokken worden: praat niet over burgerparticipatie zonder dat de mensen waarover je praat erbij zijn. De les uit de Brabantse bijeenkomst is vooral dat participeren betekent dat je moet denken als een ondernemer en dat je daarbij tegen dezelfde problemen aanloopt, als die ondernemer.
De volgende artikeltjes hierover staan op onze website:
- - Kwetsbaren in de participatiesamenleving onderbelicht
- - Kamer van Koophandel voor ondernemende burgers.
.