Nieuwsbrief Leefmilieu     Jaargang 9 - nummer 4 - oktober 2011

Ontvang gratis de Nieuwsbrief

Leefmilieu bestaat 20 jaar. De vereniging is op 6 augustus 1991 opgericht door mensen die beseften dat kennis en samenwerking noodzakelijk zijn om als burgers het verschil te kunnen maken. Kennis om te weten hoe processen en procedures lopen en kennis over milieu en techniek om die in te brengen in overleg en inspraak. Dat je als burger dat niet alleen kunt, was ook van meet af aan duidelijk. Eén individu wordt niet serieus genomen en alleen houd je het gewoon niet vol. Samen weten en kunnen mensen veel meer dan alleen. Dat was twintig jaar geleden zo en dat is nog steeds zo. In de beginjaren organiseerde de vereniging Leefmilieu bijeenkomsten bij bestuursleden thuis waar vertegenwoordigers van bewonersgroepen ervaringen uitwisselden. De Burgernetwerkacademie is de moderne variant hiervan, met workshops en kennisuitwisseling. Toen en nu ondernemen we natuurlijk ook gewoon activiteiten zoals het voeren van procedures, het indienen van zienswijzen en het overleggen met bedrijven. U leest hier meer over in deze Nieuwsbrief.
 

  Inhoud van de nieuwsbrief:

  1. Overleg met Electrabel over bijstoken biomassa
  2. Actieve arts brengt zelf de intensieve veehouderij in kaart
  3. Asbest bij sloop op Indiëterrein te Almelo – vervolg op eerdere berichten
  4. Filmpjes over de voors- en tegens van nanotechnologie
  5. Natuurvergunning voor veebedrijven toch verplicht
  6. De risico’s van mensen die wonen tussen veehouderijen
  7. Zienswijzen ingediend tegen Gelderse Verordening Stikstof
  8. Nieuws in het kort
 

- terug naar boven -

 

1. Overleg met Electrabel over bijstoken biomassa

Met de medewerkers van de kolencentrale van Electrabel in Nijmegen zitten we vanuit de vereniging Leefmilieu een of twee keer per jaar om de tafel, soms iets vaker als er onderhandeld moet worden over een nieuwe vergunning. Het vraagstuk waar kolencentrales mee worstelen is het klimaatprobleem. Het verstoken van kolen levert heel veel CO2 en CO2 is mede verantwoordelijk voor het klimaatprobleem. Daarom moet er gezocht worden naar alternatieven. Kolencentrales worden door subsidies en regelgeving gestimuleerd om biomassa bij te stoken, zo ook Electrabel Nijmegen. Bij biomassa moet je denken aan producten zoals hout, palm- en koolzaadolie en suikerriet.
Omdat het bijstoken van palmolie heel ongewenst is vanwege de tropische bossen die daarvoor gekapt worden, is in het verleden al afgesproken dat in de kolencentale van Electrabel in Nijmegen geen palmolie bijgestookt wordt. Maar omdat ze in Nijmegen meer kolen willen vervangen door biomassa, is de vraag aan de orde aan welke eisen die biomassa moet voldoen. Dat is een lastige discussie en daarom had Electrabel het bedrijf CE-Delft gevraagd een en ander op een rijtje te zetten. Favoriet bij kolencentrales is het bijstoken van hout. Maar een belangrijk vraag daarbij is, is daar wel genoeg van? En krijgen door het gebruik van hout voor kolencentrales andere gebruikers zoals de houtsector en papiersector niet te maken met veel hogere prijzen? Je wilt dat goede landbouwgrond alleen gebruikt wordt voor de productie van voedsel en niet van energiegewassen, maar hoe voorkom je dat het landgebruik niet zo veranderd dat toch een energieproduct wordt verbouwd in plaats van een voedingsmiddel? Het komt er op neer dat je wilt dat Electrabel hout gebruikt dat niet meer geschikt is voor het maken papier of houtproducten zoals spaanplaat, bossen aanplant in gebieden met een slechte bodem en zich richt op reststromen die niet geschikt zijn voor ander gebruik. Dit alles en veel meer werd toegelicht en besproken naar aanleiding van de presentatie van CE-Delft. Uiteraard is na de presentatie nog verder met de directie van de kolencentrale gesproken en afgesproken is dat de vereniging Leefmilieu nauw betrokken wordt bij het nadenken over goede biomassa-soorten.
Klik hier om de presentatie van CE-Delft te bekijken.

- terug naar boven -

 

2. Actieve arts brengt zelf de intensieve veehouderij in kaart

De Bernhezer Buitenwacht is een stichting van bewoners die zich inzetten voor het buitengebied van Bernheze. Bernheze is op de landkaart niet te vinden, omdat het eigenlijk uit vijf verschillende Brabantse plaatsen bestaat: Heesch, Nistelrode, Vorstenbosch, Heeswijk-Dinther en Loosbroek. Elke plaats heeft z'n eigen kenmerken en z'n eigen historie, maar ze delen allemaal de aanwezigheid van grote aantallen intensieve veehouderijbedrijven. Op een druk bezochte bijeenkomst in mei presenteerde een van de leden van de Bernhezer Buitenwacht, de arts Willem Boekholz, de studie die hij in zijn vrije tijd had uitgevoerd naar de aantallen van deze bedrijven en de afstanden tot de woonkernen. Met behulp van het register van bedrijven en Google maps had hij de afstanden bepaald. Kleine bedrijven en hobbybedrijven had hij van zijn onderzoek uitgesloten. In totaal bleken er in Bernheze 277 bedrijven te zijn, waarvan een flink deel op minder dan 500 meter van de woonkern (zie tabel). Ook bleek dat de bedrijven gemiddeld 252 meter uit elkaar liggen. Dat maakt het bij een uitbraak van een ziekte op een van de bedrijven dus bijzonder moeilijk om te zorgen dat zo’n ziekte niet overspringt naar de andere bedrijven. Het was een stevige klus voor Willem Boekholz om deze getallen voor de eigen woonomgeving in kaart te brengen, maar het vormt wel een duidelijk signaal naar de beleidsmakers in de provincie Brabant. In Bernheze woon je weliswaar in het groen maar tegelijkertijd ook op een agro-industrieterrein. Nu moet er nog beleid komen dat de inwoners van gemeenten als Bernheze tegen de gezondheidsrisico’s van het wonen op zo’n agro-industrieterrein beschermd.

Bekijk hier de presentatie,
en hier het verslag.

Op http://www.bernhezerbuitenwacht.nl/ vindt u meer over de Bernhezer buitenwacht.

- terug naar boven -

 

3. Asbest bij sloop op Indiëterrein te Almelo – vervolg op eerdere berichten

In Almelo namen omwonenden monsters bij de sloop op het Indiëterrein omdat ze bang waren dat de vloeren van de enorme fabriekshallen asbest zouden bevatten. Uit laboratoriumonderzoek bleek dat de betonvloer van het zogenoemde Indiëterrein asbest bevat dat niet door de sloper en niet door de gemeente Almelo eerder was ontdekt. Uit vervolgonderzoek van het NFI (Nederlands Forensisch Instituut) bleek echter dat deze vondst geen aanleiding gaf voor vervolgstappen omdat er niet meer asbest in het materiaal zat dan is toegestaan. Sloopmateriaal mag namelijk 100 mg asbest per kilo bevatten. Wij vinden het erg veel, maar als dat mag treft de sloper natuurlijk geen schuld. Wel is het natuurlijk nog dringender dat er maatregelen worden genomen om bij het breken van puin te voorkomen dat er stof naar de omgeving verwaaid. Een deel van de oplossing bestaat eruit om bij een puinbreker een vernevelkanon neer te zetten en zo met een nevel van water te voorkomen dat het stof verwaaid. In Enschede is dat al standaard beleid, nu Almelo nog.

- terug naar boven -

 

4. Filmpjes over de voors- en tegens van nanotechnologie

Een van de vele initiatieven over nanotechnologie waar de vereniging Leefmilieu aan heeft deel genomen is NanoSociety. Nanosociety is een website met daarop een multimediaal lespakket met prikkelende filmpjes en informatieve bronnen gericht op de bovenbouw van HAVO en VWO. Leerlingen worden uitgedaagd om stelling te nemen over Nanotechnologie, doordat in de filmpjes de voor- en tegenstanders het woord krijgen. Je kunt op de website op verschillende thema’s zoeken die allemaal een ander aspect van nanotechnologie belichten: gezondheid & voedsel, duurzaamheid, milieu en economie. Natuurlijk wordt er ook ruimschoots aandacht besteedt aan de uitleg van nanotechnologie en de beloften en risico’s van de technologie.
De website: http://www.nanosociety.nl/.

- terug naar boven -

 

5. Natuurvergunning voor veebedrijven toch verplicht

Alle veebedrijven die in de omgeving van natuurgebieden liggen moeten een vergunning hebben in het kader van de natuurbeschermingswet. De crisis- en herstelwet had veebedrijven van deze verplichting vrijgesteld, maar de Raad van State heeft op 7 september 2011 geoordeeld dat deze vrijstelling onrechtmatig was. Op basis van de Europese regelgeving moeten alle veebedrijven een natuurvergunning hebben, daarbij moet niet alleen gekeken worden naar de uitbreiding van het bedrijf, maar moeten de effecten van het hele bedrijf op de natuurgebieden bekeken worden.
Bekijk hier de uitspraak van de Raad van State.

- terug naar boven -

 

6. De risico’s van mensen die wonen tussen veehouderijen

Op 21 september waren ruim 200 mensen naar het provinciehuis in Den Bosch gekomen voor het onderwerp zoönosen. Zoönosen zijn ziekten die van dieren naar mensen kunnen overspringen, zoals bijvoorbeeld de Q-koorts. Verder kunnen, door het grote gebruik van antibiotica in de veehouderij, dieren bacteriën met zich mee dragen die resistent geworden zijn. Als mensen zo’n ziekte dan krijgen zijn ze niet of heel moeilijk te behandelen omdat de geneesmiddelen niet meer werken. In Den Bosch kwamen in een veelheid van presentaties alle facetten van het vraagstuk aan de orde. De locatie van het symposium was niet toevallig: in Brabant wonen 2,5 miljoen mensen tussen ruim 32 miljoen dieren. De sprekers schuwden het dan ook niet om de vinger stevig op de zere plek te leggen, met de volgende voorbeelden:

• Dierenartsen schrijven verboden middelen voor of geven medicijnen voor situaties waarvoor ze niet bedoeld zijn;
• Boeren gebruiken hun luchtwassers verkeerd of zetten ze bijvoorbeeld in het weekend uit;
• Artsen zijn (nog) niet opgeleid om de zoönosen te herkennen.

Het onderzoek naar de risico’s van de intensieve veehouderij staat nog in de kinderschoenen. De sprekers zagen de oplossing vooral in handhaving door de overheid. Handhaving om er voor te zorgen dat de regels, die er al zijn, uitgevoerd worden. Daarnaast moet het antibioticagebruik teruggedrongen worden. De dierenartsen zagen hiervoor wel mogelijkheden maar dan moet er ook veel verbeteren aan de voer- en stalcondities van de dieren. Het antibioticagebruik blijkt dus in de huidige situatie rechtstreeks samen te hangen met een slechte zorg voor de dieren.
De presentaties van de lezingen zijn te vinden op de website
http://brabantskennisnetwerkzoonosen.nl.
Van de werkgroep Leefbaar Buitengebied namen 9 leden aan het symposium deel. Hebt u ook belangstelling voor de activiteiten van deze werkgroep neem dan contact op door een mailtje te sturen naar burgernetwerk@leefmilieu.nl

- terug naar boven -

 

7. Zienswijzen ingediend tegen Gelderse Verordening Stikstof

De vereniging heeft zienswijzen ingediend tegen de Gelderse Verordening Stikstof omdat de provincie Gelderland met deze verordening de kop in het zand steekt voor het grootste probleem van de veehouderij: de te grote veestapel die vanaf 2015 weer ongeremd kan gaan groeien omdat vanaf dat moment de wettelijke plafonds niet meer gelden. Valentijn Wösten, van Wösten Juridisch Advies, heeft voor Leefmilieu en MOB de zienswijzen ingediend.
De provincie gaat ervan uit dat stikstof dichtbij de bedrijven neer slaat, maar dat klopt niet: op 10 km van een bedrijf is pas een derde van de stikstof neergeslagen. Er is feitelijk sprake van een deken van stikstof depositie (depositie = neerslag) in die gebieden waar veel intensieve veehouderij is. Omdat lang niet alle politici dit weten en daardoor misschien verkeerde beslissingen nemen is deze uitleg uitgebreid in de brief naar de provincie Gelderland opgenomen. U vindt deze informatie en veel meer in de zienswijzen.
Klik hier om de zienswijzen te bekijken.

- terug naar boven -

 

8. Nieuws in het kort

• Website Leefmilieu wordt vernieuwd
  Op dit moment wordt hard gewerkt aan de website van Leefmilieu. Doel van de verandering is om uit het hele land meldingen op het gebied van milieu en gezondheid te kunnen verzamelen. Deze activiteit wordt op dit moment nog door het Meldpunt Gezondheid en Milieu uitgevoerd, maar zal vanaf 2012 door de vereniging Leefmilieu worden overgenomen. Uiteraard brengen we u op de hoogte als de vernieuwing is afgerond en de meldingen via de website gedaan kunnen worden.


• Afronding project Nanotechnologie
  Het gesubsidieerde project “Nanodeeltjes en hun onbekende effecten voor mens en milieu” is afgerond. Eerder dit jaar verscheen het eind¬rapport “Nanodeeltjes blijven grote onbekenden”. Onlangs zijn ook de financiën afgerond en hebben eindrapport en financiën de goed¬keuring gekregen van AgentschapNL. AgentschapNL ziet namens de overheid toe op de goede besteding van de gelden en voor het bestuur is met deze goedkeuring het project definitief afgerond. De vereniging Leefmilieu streeft er naar de komende jaren op bescheiden schaal aandacht te blijven besteden aan het onderwerp nanotechno¬logie, omdat het project wel gestopt is maar de ontwikkelingen rondom nanotechnologie natuurlijk gewoon doorgaan. De inzet zal onder andere vorm krijgen door deelname aan de klankbordgroep risico’s nanotechnologie, waar behalve vertegenwoordigers van milieugroepen

- terug naar boven -