Het onkruidbestrijdingsmiddel glyfosaat is de afgelopen maanden volop in het nieuws geweest. Het middel wordt door boeren gebruikt bij de wisseling van teelten. Voordat ze een nieuw gewas inzaaien behandelen ze de grond met glyfosaat om resten van het vorige gewas en onkruid te verwijderen. Dat kost een stuk minder moeite en energie dan het mechanisch verwijderen van gewasresten en onkruid. Het leidt tot een beeld dat u misschien wel herkent als u in het vroege voorjaar door het landelijk gebied fietst: velden die geel zijn van de stervende planten.

Glyfosaat is omstreden omdat sommige wetenschappers vermoeden dat de stof kanker kan veroorzaken of stimuleren. Andere wetenschappers betwijfelen dit. Tegelijkertijd staat glyfosaat bekend als het meest gebruikte bestrijdingsmiddel. Er is dus ook veel geld gemoeid met de handel in glyfosaat. De belangen zijn groot.

De Wereldgezondheidsorganisatie heeft glyfosaat geclassificeerd als "mogelijk kankerverwekkend voor mensen". Wetenschappers van de Europese Unie en de Verenigde Staten hebben hun eigen beoordelingen uitgevoerd en komen tot de conclusie dat er onvoldoende bewijs is om glyfosaat als kankerverwekkend te classificeren. Hoe zit dat?

Helaas geeft wetenschappelijk onderzoek niet altijd eenduidige resultaten. In dit geval gaat het om onderzoek bij ratten die doelbewust worden blootgesteld aan glyfosaat. Er zijn studies die na blootstelling een lichte verhoging van het aantal tumoren in ratten laten zien, maar er zijn ook studies die dat niet laten zien. Om de resultaten van de rattenstudies te beoordelen wordt statistiek gebruikt. Het televisieprogramma Zembla ontdekte dat bij de Europese beoordeling van glyfosaat de verkeerde statistiek is gebruikt. Een groep van deskundigen die op verzoek van het Nederlandse College voor Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen (Ctgb) naar deze statistiek heeft gekeken heeft inmiddels bevestigd dat de gebruikte statistiek rammelt. Toch willen het Ctgb en de Nederlandse overheid glyfosaat niet opnieuw beoordelen. Het blijft dus op de markt.

Daarnaast is afgelopen maand een nieuwe rattenstudie verschenen die laat zien dat glyfosaat in ratten (wederom) een lichte verhoging van het aantal tumoren veroorzaakt. Vooralsnog reageert het Ctgb terughoudend. Ze willen eerst de onderliggende gegevens bekijken. Wel heeft de Europese Unie aan de Europese Voedsel- en Warenautoriteit (EFSA) gevraagd om deze nieuwe studie op kwaliteit en relevantie te beoordelen. Als de studie standhoudt dan zou dit uiteindelijk kunnen leiden tot een verbod op glyfosaat. Maar zover is het nog lang niet. Het belooft een hete zomer te worden, vooral voor Bayer, de producent van glyfosaat.

Lees hier meer over het onderzoek van Zembla

.