Op deze pagina vindt u een overzicht van de workshops en symposia die Leefmilieu in 2014 heeft georganiseerd, of waaraan Leefmilieu een bijdrage heeft geleverd.
De volgende symposia / workshops worden hier beschreven:
- Wat betekent verandering in bestuursrecht voor de burger?
(Nijmegen, 7 november 2014, presentatie) - Geen appeltaart maar ruggegraat
(Nijmegen, 16 juni 2014, deelname panel) - LFG en Elektriciteitscentrale Nijmegen
(Nijmegen, juni 2014, presentatie onderzoek LFG) - Presentatie over laagfrequent geluid op symposium van RIVM
(Utrecht, 14 mei 2014, presentatie LFG) - Workshop: Hoe beïnvloed ik besluiten over mijn leefomgeving?
(Nijmegen, maart 2014, workshop) - Pittig gesprek met agrarische jongeren in Ossenzijl
(Ossenzijl, 17 maart 2014, informatie en discussiebijeenkomst) - Houtstook is niet milieuvriendelijk
(Nijmegen, 14 maart 2014, workshop )
Wat betekent verandering in bestuursrecht voor de burger?
De Burgernetwerkacademie van Leefmilieu organiseerde op 7 november 2014 een bijeenkomst over de veranderingen in het bestuursrecht en wat deze betekenen voor de burger. Cor Coenrady, werkzaam bij de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak en DCMR Milieudienst Rijnmond, gaf op deze middag op persoonlijke titel een uitgebreide presentatie. Daarnaast werden er ook bijbehorende stukken uitgedeeld. Ondanks de pittige inhoud luisterden de deelnemers ademloos. Ze bleken allemaal betrokken in uiteenlopende procedures, dus ze beschikten over de juiste achtergrondkennis en motivatie om deze lastige materie de baas te worden. Omdat het een belangrijk onderwerp is, hebben de vrijwilligers van Leefmilieu, geholpen door een cameraman, opnames gemaakt. Het zal nog wel wat tijd kosten, maar dan publiceren we de bijeenkomst in de vorm van een filmpje.
Bekijk hier de sheets van de presentatie
Bekijk hier de toelichting bij de sheets
Klik hier voor een overzicht van aanvullende documenten en links
Geen appeltaart maar ruggegraat
Op 16 juni 2014 organiseerde de stichting Schone lucht voor iedereen, een symposium in Den Bosch, speciaal gewijd aan de intensieve veehouderij. Veel volksvertegenwoordigers waren aanwezig: een Europarlementariër, een tweede kamerlid, een gedeputeerde en enkele Brabantse statenleden. De bijdrage van de omwonenden stak hier schril bij af. Door lobbywerk vooraf van Brabantse groepen mochten twee mensen aanschuiven bij een panel: Gert van Dooren, inwoner van Veghel en Marga Jacobs, voorzitter van de vereniging Leefmilieu. De landbouwsector kreeg in de vorm van LTO daarentegen de gelegenheid om een presentatie te houden èn in een panel aan te schuiven. Dus de veroorzakers van de luchtvervuiling kregen ruimer de gelegenheid om hun verhaal te doen, dan degenen die de lucht inademen.
Gezien de samenstelling van de sprekers lag de oplossing, die in alle presentaties werd gegeven, voor de hand: een betere dialoog. Natuurlijk is overleggen altijd goed en de vaak genoemde appeltaart daarbij is prima, maar in alle verhalen bleef de centrale rol van de overheid onderbelicht. Met één uitzondering. In een heel korte bijdrage van wethouder Cees van de Ven, die in Reusel - De Mierden had gezorgd voor (o.a.) strenge geurnormen om de overlast een halt toe te roepen. Daarbij, vertelde de wethouder, was veel overredingskracht nodig geweest en een rechte rug. Marga Jacobs vatte tijdens de paneldiscussie haar conclusie dan ook bondig als volgt samen: wat we nodig hebben is geen appeltaart maar ruggegraat.
Bekijk hier het programma en fotos en beluister de geluidsopname van deze dag
LFG en Elektriciteitscentrale Nijmegen
Juni 2014. Op verzoek van de vereniging Leefmilieu, heeft de elektriciteitscentrale van GDF SUEZ te Nijmegen het laagfrequent geluid (LFG) laten meten in twee woningen in haar directe omgeving. In Nijmegen staat de kolencentrale ook wel bekend als Electrabel. Het onderzoek vond niet plaats omdat er LFG-klachten over de elektriciteitscentralewaren, maar om een beter beeld te krijgen van laagfrequent geluid in Nijmegen. Er is zowel gemeten terwijl de installatie draaide als wanneer deze niet in werking was. Hieruit bleek dat de bedrijfsvoering van de centrale niet leidt tot een toename van de laagfrequentegeluidimmissieniveaus in de onderzochte woningen. Wel bleken er, op sommige momenten, overschrijdingen te zijn,ook als de elektriciteitscentrale niet draaide. De uitkomsten zijnop 6 juni met geïnteresseerden besproken. Behalve mensen van GDF SUEZ waren er omwonenden, leden van Leefmilieu en vertegenwoordigers van de gemeente Nijmegen en GGD Gelderland Zuid aanwezig. Edwin Buikema, die het onderzoek had uitgevoerd, lichtte de uitkomsten toe. Er was veel lof bij de aanwezigen voor het feit dat GDF Suez het onderzoek had laten uitvoeren. In de nabespreking bleek dat de verantwoordelijke medewerkers bij de ontwikkeling van nieuwe plannen op het terrein (de kolencentrale sluit per 1 januari 2016) het LFG vraagstuk van meet af aan willen gaan meenemen, onder het motto “voorkomen is beter dan verhelpen”. Een voorbeeld dat navolging verdient.
Bekijk hier het onderzoeksrapport
Presentatie over laagfrequent geluid op symposium van RIVM
Het RIVM organiseerde op 14 mei 2014 een symposium over laagfrequent geluid (LFG) met de uitdagende titel: facts, myths and how we deal with them (vertaald: feiten, mythen en hoe gaan we ermee om). Leefmilieu was uitgenodigd om een korte presentatie te houden over de uitkomsten van de meldingen die op de site van Leefmilieu gedaan worden. De getallen over 2012 en 2013 logen er niet om. In 2012 waren er 111 meldingen over LFG en in 2013 waren het er 189. Vanwege de titel leek het ons raadzaam om duidelijk te maken dat het beslist niet om mythes ging en dat de gemelde overlast vaak direct door de melders aan een bron te koppelen is. Ons advies was dan ook om met deze duidelijke zaken aan de slag te gaan.
Tot onze verbazing stond dit advies haaks op de opvattingen van enkele professionals, zoals een medewerker van de GGD Amsterdam. De GGD-er vond het vaak zinloos om te gaan meten, omdat er toch vaak niets uitkomt en adviseerde de klagers om er mee te leren leven. Wij vonden dat wel een erg cynische reactie. Constructiever was de aanpak zoals die werd voorgesteld door prof. Andy Moorhouse van Salford University. Hij gaf aan dat er in Groot Brittannië veel bereikt werd door de inzet van lokale ambtenaren met kennis van milieu en gezondheid, omdat zij de plaatselijke bronnen van LFG vaak konden achterhalen. In zijn voorstel voor de evaluatie van de overlast schrijft prof. Andy Moorhouse: “men moet in gedachten houden dat laag frequent geluid, ook al komt het maar een klein beetje boven de drempel uit al erg storend kan zijn en moeilijker buiten te sluiten is of aan te wennen dan andere soorten geluid.” (blz. 14 van Procedure for the assessment of low frequency noise complaints).
Bekijk hier de presentatie van Leefmilieu
Lees hier het rapport van prof. Moorhouse
Workshop: Hoe beïnvloed ik besluiten over mijn leefomgeving?
Maart 2014. Er verandert veel in de manier waarop besluiten door de overheid gemaakt worden. Op dit moment is bijna elk overheidsbesluit over bouwen, aanleggen, ontgraven, oprichten van een bedrijf, kappen van bomen, vaststellen van een bestemmingsplan, gebaseerd op de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht). Ambtenaren zijn uitvoerig in deze nieuwe wetgeving geschoold, maar als burger is de kans groot dat je hier in het duister tast. Op 28 maart 2014 was er een workshop die de gelegenheid bood om ook als burger op de hoogte gebracht te worden van de ins en outs van de nieuwe wetgeving
Jonathan van Kooten, jurist bij Milieudefensie, gaf informatie over de Wabo, maar minstens zo belangrijk: we leerden ook hoe we invloed kunnen uitoefenen op de besluitvorming door de overheid. Door het naspelen van een casus, konden we aan den lijve ondervinden hoe we onze strategie moesten aanpassen. We leerden op welk moment en op welke manier we invloed kunnen uitoefenen op een omgevingsvergunning of een bestemmingsplan. De workshop was hiermee een geslaagde combinatie van informatie krijgen en ermee aan de slag gaan. Ook was er ruime gelegenheid om vragen te stellen.
Pittig gesprek met agrarische jongeren in Ossenzijl
Maart 2014. Leefmilieu heeft in Overijssel tegen meer dan 100 vergunningen in het kader van de Natuurbeschermingswet zienswijzen ingediend. Omdat de provincie Overijssel geen besluiten neemt blijven de aanvragers al maanden in onzekerheid.
Een aantal procedures heeft betrekking op vergunningen rond het nationaal park de Weerribben. Dit bracht de jonge agrariërs van IJsselham er toe Leefmilieu uit te nodigen. De achterliggende vraag daarbij was: wat is Leefmilieu voor een organisatie en waarom dient zij zienswijzen in. Op 17 maart 2014 gaf Marga Jacobs, voorzitter van Leefmilieu, deze presentatie in restaurant Kolkzicht in Ossenzijl. Zij ging daarbij in op de geschiedenis van Leefmilieu en de inzet van de vereniging om via overleg het milieu en het overheidshandelen te verbeteren. Na de presentatie ontspon zich een geanimeerd gesprek, waarin standpunten met betrekking tot natuurbescherming wederzijds werden toegelicht. Zo vragen de agrariërs zich bijvoorbeeld af waarom de natuur beschermd moet worden van een gebied dat toch niet toegankelijk is. En Leefmilieu gaf aan vooral geïnteresseerd te zijn in de uitstoot van een bedrijf, maar zich niet te willen bemoeien met de bedrijfsvoering.
Marcel Middelkamp was namens Leefmilieu aanwezig om in te gaan op de precieze juridische aspecten van de procedures. Hij maakte duidelijk dat de vergunning waartegen zienswijzen zijn ingediend, niet zijn geschorst. Dat betekent dat zij gewoon van kracht zijn en gebruikt kunnen worden. Mochten agrariërs in de problemen komen, doordat Leefmilieu zienswijzen ingediend heeft, dan kunnen zij Marcel bellen voor nader overleg.
Er was overeenstemming over het standpunt dat de provincie snel een antwoord moet geven op de vraagpunten van Leefmilieu, zodat duidelijk wordt of de vergunningen al dan niet aangepast moeten worden. En mochten de vergunningen aangepast moeten worden, dan vinden agrariërs en Leefmilieu dat daarvoor niet opnieuw leges betaald hoeven te worden. Als dank voor de presentatie kregen Marga Jacobs en Marcel Middelkamp een lekkere fles wijn aangeboden door de voorzitter van de jonge agrariërs van IJsselham.
Houtstook is niet milieuvriendelijk
Op 14 maart 2014 kwamen in Nijmegen uit heel Nederland mensen bijeen die last hebben van houtrook van hun buren. Drie deskundigen gaven presentaties en hoewel de verhalen getuigden van grote inzet en lange adem, werd je er toch niet vrolijk van. Want terwijl het probleem al jaren bekend is, gebeurt er toch weinig om het aan te pakken.
Trinette Janssen, die al jaren mensen ondersteunt bij juridische procedures, liet zien dat houtstook ten onrechte wordt gebagatelliseerd als milieuprobleem. Op landelijke schaal draagt het namelijk maar beperkt bij aan de fijn stof concentraties, maar lokaal als je naast een stoker woont, overschrijdt de vervuiling wel degelijk de normen voor gezonde lucht. Mensen worden daarnaast ook misselijk van de stank en kunnen hun ramen niet open zetten om bijvoorbeeld hun slaapkamer te luchten.
Vincent van der Heiden, voorzitter van de stichting Netwerk Houtrook gaf in zijn presentatie de cijfers van de stand van zaken. In 2012 waren er bijna een miljoen houtkachels in Nederland en bijna 2 miljoen mensen hadden daar last van. Ten onrechte heeft houtstook het aureool van milieuvriendelijk. Hierbij praat men alleen over mogelijke CO2 winst, maar de schadelijke gezondheidseffecten voor de omgeving worden niet meegenomen.
Carla Anzion, directeur van Anzion Advies en voorzitter van de sector Geur van de VVM, liet in haar presentatie zien dat houtstook ook een hardnekkig geurprobleem is. Terwijl de geuroverlast van verkeer en industrie steeds verder afneemt, neemt die van open haarden en allesbranders steeds verder toe. Vuurkorven en terraskachels verdienen extra aandacht, want die hebben per definitie geen goede verbranding en geen goede afvoer met voldoende verspreiding. Dus als je van zo’n vuurkorf zit te “genieten” stel je jezelf feitelijk bloot aan een heleboel luchtvervuiling. De drie presentaties sloten goed op elkaar aan ze zijn alle drie de moeite waard om nader te bekijken.
Bekijk hier de presentatie van Trinette Janssen: Ervaringen uit Groningen
Bekijk hier de presentatie van Vincent van der Heiden: Stoken is een keuze, ademen niet
Bekijk hier de presentatie van Carla Anzion: Aanpak houtstookschade nog in de kinderschoenen